Ինչպե՞ս գնել բնակարան Հայաստանում․ հիփոթեքո՞վ թե առանց

Բնակարան գնելը Հայաստանում պատասխանատու քայլ է, հատկապես երբ բյուջեն սահմանափակ է, իսկ շուկան՝ փոփոխական։ Այսօր գնորդները մի քանի տարբերակ ունեն․ ինքնուրույն կուտակումներ անել, հիփոթեքային վարկ վերցնել բանկից, օգտվել կառուցապատողի առաջարկած ապառիկից կամ մասնակցել գործող պետական ծրագրերից մեկին՝ ստանալով սուբսիդիա։ Յուրաքանչյուր ճանապարհ ունի իր առավելություններն ու ռիսկերը։

Եթե մտածում եք՝ ինչպես գնել մատչելի բնակարան Հայաստանում առանց հավելավճարների և չգիտեք ինչն է ավելի շահավետ՝ նորակառույցը թե երկրորդային շուկայի բնակարանը, հիփոթեքով թե առանց, ապա այս նյութը կօգնի հասկանալ տարբերակները։ Մենք կկատարենք տարբեր սցենարների համեմատություն, կներկայացնենք, թե Հայաստանում 2025 թվականին ինչ հիփոթեքային ծրագրեր են հասանելի, ինչպես է աշխատում եկամտային հարկի վերադարձը հիփոթեքի դեպքում, և Երևանի որ թաղամասերում կարելի է գտնել իսկապես շահավետ առաջարկներ։

Ամեն ինչ ներկայացված է պարզ լեզվով, օրինակներով, թվերով և աղյուսակներով։ Եթե ցանկանում եք գնել բնակարան Երևանում կամ Հայաստանի այլ քաղաքում, այս նյութը բաց մի թողեք՝ այն կխնայի ձեր ժամանակը, գումարները և նյարդերը։

Հայաստանում բնակարան գնելու տարբերակները․ ո՞ր մեկն ընտրել

Ոմանց համար բնակարան գնելը տարիներով դրված նպատակ է, իսկ մյուսների համար՝ հարց, որ ցանկանում են լուծել հենց հիմա։ Ո՞ր ճանապարհը կդիմի հենց ձեզ։

Հայաստանում սեփական տանիք ունենալու ուղին կարող է տարբեր լինել։ Յուրաքանչյուր տարբերակ ունի իր առավելություններն ու թերությունները։ Ստորև մանրամասն կներկայացնենք դրանք։

Գնել սեփական միջոցներով

Եթե նախընտրում եք հանգիստ մոտեցում և չեք ցանկանում ծանրաբեռնել ձեզ վարկային պարտավորություններով ու ավելավճարներով, ձեզ կարող է ավելի հարմար լինել կուտակումների տարբերակը։

Առավելություններ․

1. Չկա ավելավճար և տոկոսներ
2. Բնակարանը անմիջապես ձևակերպվում է ձեր սեփականության վրա
3. Պետք չէ անցնել բանկային ստուգումներ և վարկային փաստաթղթավորումներ

Թերություններ․

1. Կուտակման համար անհրաժեշտ է երկար ժամանակ
2. Ինֆլյացիայի պատճառով փողի գնողունակության կորուստի ռիսկեր
3. Այդ ընթացքում բնակարանների գները կարող են աճել, և դուք կարող եք «չհասցնել շուկային»

Օրինակ` Երևանում միջին բնակարանի արժեքը կազմում է 20–30 մլն ՀՀ դրամ։ Եթե ամեն ամիս կուտակեք 300 000 ՀՀ դրամ, անհրաժեշտ կլինի 6–8 տարի՝ առանց գների աճը հաշվի առնելու։

Այս եղանակը հարմար է այն անձանց համար, ովքեր արդեն իսկ ունեն զգալի կուտակումներ՝ ներկայիս գների մոտ 50%-75%-ի չափով։ Մնացած գումարը կարելի է կուտակել մի քանի տարում և բնակարանը գնել անմիջապես սեփականության իրավունքով՝ առանց վարկերի։

Վերցնել կառուցապատողի կողմից առաջարկվող ապառիկ

Հայաստանում, հատկապես Երևանում, 2022 թվականից սկսած ակտիվացել է բնակֆոնդի շինարարությունը․ ի հայտ են եկել թե՛ էկոնոմ, թե՛ բիզնես դասի նախագծեր։ Որոշ կառուցապատողներ պատրաստ են գնալ հաճախորդների ընդառաջ և առաջարկել ապառիկ՝ առանց բանկերի, տոկոսների և վարկային ստուգումների։

Առավելություններ․

1. Բացակայում են բանկային տոկոսադրույքները
2. Հաճախ չի պահանջվում կանխավճար
3. Հնարավոր է տեղափոխվել անմիջապես շինության ավարտից հետո

Թերություններ․

1. Ապառիկի ժամկետը սահմանափակ է (սովորաբար 12–36 ամիս)
2. Ամսական վճարումները զգալիորեն մեծ են, քան հիփոթեքի դեպքում
3. Սեփականության իրավունքը ձևակերպվում է միայն ամբողջական վճարումից հետո
4. Ապառիկով գինը կարող է բարձր լինել, քան 100% վճարման դեպքում

Ապառիկ՝ կառուցապատողի կողմից․ այլընտրանք հիփոթեքին

Եթե չեք ցանկանում համագործակցել բանկերի հետ կամ չեք համապատասխանում հիփոթեքի ստացման պահանջներին, գոյություն ունի ողջամիտ այլընտրանք՝ ապառիկով բնակարան կառուցապատողից։ Սա հատկապես ակտուալ է շինարարության ընթացքում, երբ կառուցապատողները շահագրգռված են հաճախորդների հոսքով և պատրաստ են առաջարկել ավելի շահավետ պայմաններ։

Ահա մի քանի կառուցապատողներ Հայաստանում, ովքեր առաջարկում են նման հնարավորություն․

1. RED Invest Group
2. Առաջարկում է ապառիկ՝ մինչև շինարարության ավարտը՝ առանց տոկոսների, ինչը թույլ է տալիս փուլային վճարում իրականացնել՝ առանց լրացուցիչ գերավճարների։
3. Shushi Palace
4. Պայմանները ներառում են ապառիկ՝ կանխավճարով սկսած 30% և առանց տոկոսների։ Լավ տարբերակ է նրանց համար, ովքեր ցանկանում են գնել բնակարան՝ առանց բանկի ներգրավման։
5. Metrum Invest
6. Իրականացնում է «Ծաղկաձոր Պարկ» և «Էդեն Պարկ» նախագծերը՝ առաջարկելով ապառիկային տարբերակ․ կանխավճար՝ սկսած 25% և մինչև 12 ամիս՝ առանց տոկոսների։

Նման մոտեցումն օգնում է խուսափել բանկային ծանրաբեռնվածությունից, խնայել տոկոսավճարների վրա և հաճախ առաջարկում է ավելի մեծ ճկունություն կառուցապատողի հետ բանակցություններում։

Եթե ձեզ հետաքրքրում են առանձնատները՝ ուսումնասիրեք մեր հոդվածն այն մասին, թե ինչպես տուն գնել Հայաստանում։

Հիփոթեք բանկում

Հայաստանում հիփոթեքը մնում է բնակարան ձեռք բերելու ամենատարածված միջոցը՝ շնորհիվ ճկուն պայմանների և պետական մասնակցության։

Առավելություններ․

1. Հնարավորություն է տրվում գնել բնակարան արդեն այսօր
2. Ֆիքսվում է բնակարանի ներկա գինը
3. Ամսական վճարումները՝ սկսած 90 000 ՀՀ դրամից՝ երկարաժամկետ վարկի դեպքում
4. Հասանելիություն պետական ծրագրերին՝ սուբսիդիաներով և հարկային արտոնություններով

Թերություններ․

1. Տոկոսագումարների գերավճար (կախված է ժամկետից և տոկոսադրույքից)
2. Վարկը մարելուց առաջ բնակարանը վաճառելը բարդ է
3. Անհրաժեշտ է պաշտոնական եկամտի հաստատում
4. Երկարաժամկետ պարտավորություն՝ 10–20 տարով

Կարևոր է իմանալ

Հիփոթեքը պարզապես վարկ չէ, այլ ֆինանսական ռազմավարություն։ Դուք ֆիքսում եք բնակարանի և դրամի արժեքը այսօր, իսկ վճարումները կատարում եք ապագա եկամուտներից։

Թե ինչպես հիփոթեքի վրա միլիոններ խնայել՝ կարող եք իմանալ մեր հոդվածից։

Ո՞ր պետական ծրագրերն են հասանելի

Եթե ձեր բյուջեն սահմանափակ է, անպայման ստուգեք՝ արդյոք համապատասխանում եք գործող պետական ծրագրերից որևէ մեկին։ Հայաստանում այս պահին գործում է 5 շատ շահավետ ծրագիր, որոնք զգալիորեն նվազեցնում են տոկոսադրույքը և օգնում խնայել միլիոնավոր դրամներ։

Հայաստանում գործում է 5 նպատակային պետական ծրագիր, որոնք օգնում են նվազեցնել բնակարանի գնման ծախսերը։ Ներկայացնենք դրանց պայմանները․

Պետական աջակցության բոլոր ծրագրերի մանրամասն նկարագրությունը կարող եք գտնել այս հոդվածում։

Ո՞ր բնակարանը ընտրել․ նորակառույց թե երկրորդային շուկա

Մինչ բնակարան ընտրելն անհրաժեշտ է որոշել՝ մասնակցելու՞ եք պետական ծրագրին, թե ոչ։ Սա կազդի հասանելի տարբերակների վրա․ որոշ ծրագրեր տարածվում են միայն նորակառույցների վրա, մյուսները՝ երկրորդային շուկայի, իսկ մի մասն էլ թույլ է տալիս օգտվել երկուսից, բայց տարբեր տոկոսադրույքով։ Ընտրության ժամանակ սա կարևոր է հաշվի առնել։

Գույքի տեսակը միայն էսթետիկայի հարց չէ, այլ նաև փաստաթղթերի, մուտքի ժամկետի, իրավական ռիսկերի և սուբսիդավորման պայմանների հարց։ Եկեք դիտարկենք յուրաքանչյուր տարբերակի առավելություններն ու թերությունները։

Նորակառույց․

1. Հարմար է պետական ծրագրերի մեծ մասի համար
2. Ժամանակակից հատակագծեր և նոր ինժեներական համակարգեր
3. Փաստաթղթային ռիսկերը քիչ են (եթե կառուցապատողը վստահելի է)
4. Հնարավոր է գնել ավելի էժան՝ շինարարության փուլում

Երկրորդային շուկա․

1. Չի համապատասխանում բոլոր ծրագրերին, բայց որոշ դեպքերում հնարավոր է սուբսիդիայով (օրինակ՝ զինծառայողների համար)
2. Գնումից անմիջապես հետո հնարավոր է մուտք գործել բնակարան
3. Արդեն ձևավորված ենթակառուցվածք և հարևաններ
4. Ավելի բարձր իրավական ռիսկեր․ անհրաժեշտ է ստուգել սեփականության պատմությունը և վերակառուցումները

Ինչպե՞ս ճիշտ ձևակերպել հիփոթեքը

Դուք որոշում եք ընդունել հիփոթեք վերցնելու վերաբերյալ՝ հրաշալի է։ Այժմ պետք է շարժվել փուլ առ փուլ՝ ավելորդ քաշքշուկից և ուշացումներից խուսափելու համար։

1․ Գնահատեք ձեր հնարավորությունները

Իդեալական տարբերակում հիփոթեքի ամսական վճարը պետք է չգերազանցի ընտանիքի եկամտի 30%-ը։

Հաշվեք նաև հավելյալ ծախսերը՝ նոտար, գույքի գնահատում, պետական տուրք։

2․ Ընտրեք բանկ և ծրագիր

Համեմատեք տոկոսադրույքները, եկամտի պահանջները, նվազագույն կանխավճարը։ Շատ բանկեր առաջարկում են հիփոթեքային վարկեր՝ տարեկան 7–13% տոկոսադրույքով, իսկ պետական սուբսիդիաներով՝ 0–5.5% տոկոսադրույքով։

3․ Պատրաստեք փաստաթղթերը

Սովորաբար պահանջվում են․ անձնագիր, եկամուտների վերաբերյալ տեղեկանք, աշխատանքային գրքույքի պատճեն, աշխատավայրից տեղեկանք։ Որոշ բանկեր հիփոթեք տրամադրում են միայն 2 փաստաթղթով, բայց ավելի բարձր տոկոսադրույքով։

4․ Ստացեք հաստատում և ընտրեք բնակարանը

Հայտի հաստատումից հետո կունենաք 90–180 օր՝ բնակարան ընտրելու համար։

Ձեր բյուջեին և պայմաններին համապատասխան հիփոթեք կարողեք գտնել AFM-ի «Հիփոթեք» բաժնում։

Ինչի՞ վրա ուշադրություն դարձնել բնակարան գնելիս

Գույք գնելը ոչ միայն ուրախություն է, այլ նաև պատասխանատվություն։ Կարևոր է ստուգել բոլոր փաստաթղթերը և խուսափել իրավական ռիսկերից։

1. Ստուգեք գույքի փաստաթղթերը (հատկապես երկրորդային շուկայի դեպքում)
2. Պարզեք՝ կա՞ն պարտավորություններ կամ բաժնեմասեր
3. Համեմատեք հատակագիծը գույքի տեխնիկական անձնագրի (ԲՏԻ) հետ
4. Եթե կասկածներ ունեք՝ պատվիրեք իրավական ստուգում կամ գույքի վերնագիր ապահովագրություն

Հաճախ տրվող հարցեր (FAQ)

Որպեսզի փարատենք բոլոր կասկածները, հավաքել ենք ամենահաճախ տրվող հարցերը, որոնք տալիս են նրանք, ովքեր նախատեսում են գնել բնակարան Հայաստանում։

Կարելի՞ է գնել բնակարան առանց կանխավճարի։

Այո, որոշ պետական ծրագրերով (օրինակ՝ տեղահանվածների և սահմանամերձ համայնքների ընտանիքների համար) կանխավճար չի պահանջվում։

Աշխատո՞ւմ է արդյոք եկամտային հարկի վերադարձի ծրագիրը 2025 թվականին։

2025 թվականից սկսած նոր հիփոթեքային վարկերի համար հարկային վերադարձ ձևակերպել հնարավոր չէ։ Սակայն, եթե շինարարությունը սկսվել է մինչև 2022 թվականի ավարտը, ապա դեռ կարող եք ստանալ վերադարձ։

Կարելի՞ է հիփոթեք վերցնել առանց վարկային պատմության։

Այո, Հայաստանում շատ բանկեր հիփոթեքային վարկ են տրամադրում նույնիսկ առանց վարկային պատմության՝ հատկապես պետական ծրագրերին մասնակցելու դեպքում։

Որտե՞ղ Երևանում կարելի է ավելի էժան բնակարան գտնել։

Ահա կարճ աղյուսակ՝ ըստ հայտնի թաղամասերի․

Եզրակացություն․ ինչպե՞ս կայացնել շահավետ որոշում

Հայաստանում հասանելի են բազմաթիվ գործիքներ՝ հիփոթեք, ապառիկ, պետական աջակցություն և ինքնուրույն կուտակումներ։ Ճիշտ ուղի ընտրելու համար կարևոր է հաշվի առնել ոչ միայն եկամուտը, այլ նաև նպատակները, ժամկետները, գույքի տեսակը և պարտավորություններ ստանձնելու պատրաստակամությունը։

Եթե ունեք կայուն եկամուտ և մեկնարկային կապիտալ, պետական սուբսիդիաներով հիփոթեքը թույլ կտա անմիջապես տեղափոխվել նոր բնակարան և ֆիքսել գինը՝ առանց ինֆլյացիայից վախենալու։ Առավել ևս, եթե օգտվեք երիտասարդ ընտանիքների, զինծառայողների կամ տեղահանվածների համար նախատեսված ծրագրերից՝ տոկոսադրույքները կարող են իջնել մինչև զրո, իսկ ծախսերի մի մասը կվերցնի իր վրա պետությունը։

Նրանց համար, ովքեր նախընտրում են չունենալ վարկային պարտավորություններ, կարելի է դիտարկել կառուցապատողի կողմից առաջարկվող ապառիկը կամ կուտակումները։ Սակայն այս ուղիները պահանջում են կամ բարձր ֆինանսական կարգապահություն, կամ վճարումների արագ տեմպ։

Կարևոր է նաև հասկանալ, որ նորակառույցի և երկրորդային շուկայի ընտրությունը ազդում է մուտքի ժամկետի, իրավական ռիսկերի և վերանորոգման ծախսերի վրա։ Բացի այդ, Երևանի տարբեր թաղամասերն ու Հայաստանի մարզերը առաջարկում են տարբեր մակարդակի հարմարավետություն և գներ․ սա նույնպես ազդում է վերջնական շահույթի վրա։

Գլխավոր միտքը, որը պետք է տանել այս նյութից․ 2025 թվականին Հայաստանում բնակարան գնելը կարելի է կազմակերպել նվազագույն գերավճարով՝ եթե ճիշտ ընտրեք ծրագիրը, բանկը և ռազմավարությունը։

Համեմատեք, հաշվարկեք և անպայման ստուգեք, թե ինչ արտոնություններ են հասանելի հենց հիմա։ Եվ մի ուշացրեք որոշումը․ շուկան արագ է փոխվում, իսկ բնակարանը ձեր հանգստության և ապագայի ներդրում է։

Խորհուրդ AFM-ից

Ընտրեք շահավետ հիփոթեք AFM-ի օգնությամբ՝ համեմատեք բոլոր պայմանները, ստացեք անհատական առաջարկություններ և խնայեք ձեր գումարները։